Việc điều trị phơi nhiễm vi rút HIV càng sớm càng tốt để giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Nên rửa sạch vết thương, đến cơ sở y tế để tư vấn và điều trị dự phòng. Điều trị bao gồm uống thuốc ARV trong 28 ngày và theo dõi tình trạng nhiễm HIV. Hiệu quả bảo vệ có thể lên đến 90 – 95% trong vài giờ đầu và giảm dần sau 72 giờ.
Điều trị phơi nhiễm vi rút HIV càng sớm càng tốt
Phơi nhiễm (exposure) là thuật ngữ chỉ sự tiếp xúc niêm mạc hoặc vết thương hở với máu, các mô, dịch cơ thể khác có khả năng gây bệnh. Nguy cơ khi tự ý mua thuốc ARV điều trị, chống phơi nhiễm HIV/AIDS Xử trí phơi nhiễm HIV do tai nạn nghề nghiệp Làm gì khi phơi nhiễm HIV? Tuyên truyền phòng, chống ma túy và bổ trợ kiến thức phòng tránh phơi nhiễm HIV
Theo định nghĩa của Bộ Y tế, phơi nhiễm HIV là thuật ngữ dùng để chỉ sự tiếp xúc niêm mạc hoặc da của người không bị bệnh với máu, mô hay dịch cơ thể của người khác gây nguy cơ lây nhiễm HIV. Có một số trường hợp được gọi là phơi nhiễm HIV, bao gồm:
1. Khi làm các thủ thuật y tế như tiêm truyền hoặc lấy máu làm xét nghiệm bị kim đâm vào.
2. Vết thương do dao mổ hay các dụng cụ sắc nhọn chọc hay đâm vào gây ra chảy máu.
3. Bị tổn thương qua da do các ống đựng máu hay chất dịch của bệnh nhân bị vỡ đâm vào.
4. Máu hoặc dịch của người có HIV bắn vào các vùng da bị tổn thương, vào niêm mạc như mắt, mũi, họng.
5. Bị người khác dùng bơm kim tiêm đã qua sử dụng có máu và có chứa vi rút HIV đâm vào.
6. Những người trong khi làm nhiệm vụ như công an, bác sĩ… cấp cứu tai nạn giao thông, bắt tội phạm.
7. Quan hệ tình dục với người bị nhiễm HIV mà không sử dụng bao cao su phòng ngừa.
Tuy nhiên, không phải trường hợp nào bị phơi nhiễm HIV cũng sẽ bị nhiễm HIV. Điều này phụ thuộc vào từng hành vi cụ thể và mức độ nguy cơ của hành vi đó. Khi gặp trường hợp rủi ro, việc xử trí sau phơi nhiễm là rất quan trọng và có ý nghĩa đặc biệt, giúp hạn chế nguy cơ lây nhiễm HIV đối với nạn nhân và người thân.
Quy trình xử lý tại chỗ phải đảm bảo nguyên tắc sau:
1. Rửa sạch vết thương dưới vòi nước bằng nước sạch, xà phòng hoặc các nước sát trùng.
2. Khi vết thương chảy máu, cần để máu chảy tự nhiên trong thời gian ngắn, không cố gắng nặn máu hay chà xát vết thương.
3. Nhanh chóng đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị dự phòng phơi nhiễm.
Đối với trường hợp bị bắn vào mắt, mũi, miệng hoặc bề mặt da, cần nhanh chóng dùng nước sạch hoặc nước muối sinh lý để ngâm mắt, xịt mũi, súc miệng trong vòng 5 phút. Nếu bề mặt da không có tổn thương, chỉ cần rửa sạch.
Điều trị phơi nhiễm HIV thường được thực hiện bằng việc uống thuốc ARV trong 28 ngày theo phác đồ của Bộ Y tế. Thường những bệnh nhân nghi phơi nhiễm khi đến các cơ sở y tế sẽ được dùng thuốc trong 3 ngày đầu để theo dõi tác dụng phụ, cho làm xét nghiệm trước khi dùng thuốc để đánh giá xem bệnh nhân trước đó có bị nhiễm HIV hay không. Sau đó, sẽ được kê đơn cho 25 ngày tiếp theo để hoàn thành liệu trình điều trị phơi nhiễm trong 4 tuần. Sau đó, bệnh nhân sẽ được tái khám lại và hẹn xét nghiệm lại sau 3 tháng để kiểm tra tình trạng nhiễm HIV.
Trong quá trình điều trị, bệnh nhân sẽ được tư vấn về hiệu quả của dự phòng và thông tin về tác dụng phụ của thuốc. Nếu người được điều trị gặp tác dụng phụ hoặc không dung nạp được thuốc, cần quay lại cơ sở điều trị để điều chỉnh hoặc thay đổi phác đồ điều trị.
Điều trị phơi nhiễm HIV cần được tiến hành càng sớm càng tốt và không quá 72 giờ sau khi bị phơi nhiễm, vì sau 3 ngày, việc điều trị không còn tác dụng. Điều trị dự phòng sau phơi nhiễm HIV có hiệu quả bảo vệ rất cao, lên đến 90 – 95% trong vài giờ đầu và duy trì trong khoảng 72 giờ tính từ thời điểm phơi nhiễm. Tuy nhiên, hiệu quả này sẽ giảm dần theo thời gian từ thời điểm tiếp xúc với yếu tố phơi nhiễm.
Nguồn: Nguyễn Công Thành.
Nguồn thông tin được tham khảo từ: baodaklak
Nội dung được biên tập bởi: ykhoataynguyen .com